Thursday, August 28, 2008

سنگ هاي آسماني،بزرگ ترين عامل تهديدكننده حيات روي كره زمين


با زمين در سال2029 MN4 احتمال برخورد شهاب سنگ

در گفتگوی روزنامه خراسان با دکتر کنگی مریخ شناس

دستاوردهاي علمي دهه اخير حاكي از آن است كه عواملي وجود دارد كه همواره حيات موجودات زميني را تهديد مي كند. اين عوامل طي ٥٠٠ميليون سال گذشته موجب ٥ مورد انقراض نسل بسياري از موجودات زميني شده است. اغلب اين دوره هاي انقراض تحت تاثير برخورد خرده سيارات با سطح زمين ايجاد شده است. بنابراين طي سال هاي گذشته مراكز تحقيقاتي بين المللي به دنبال پناهگاهي جديد براي حفاظت از موجودات زميني در شرايط سخت بوده اند. دكتر عباس كنگي پژوهشگر و مريخ شناس در گفت وگو با خراسان درخصوص عوامل تهديدكننده سياره زمين مي گويد: بزرگترين عامل تهديد حيات در كره زمين را مي توان برخورد سنگ هاي عظيم آسماني دانست

به طوري كه انقراض دايناسورها و نابودي حدود ٧٠درصد از موجودات كره زمين در ٦٥ميليون سال قبل، در اثر برخورد يك سنگ آسماني عظيم به همراه ميليون ها شهاب سنگ با سطح زمين رخ داده است و در واقع اين حادثه پاياني بر يك دوره طولاني از حكومت موجودات عظيم الجثه بر سطح زمين است

كشف انقراض موجودات زميني تحت تاثير برخورد اجرام آسماني در سال ١٩٧٠توسط «لويس آلوارز» انجام شد و نگرش دانشمندان در رابطه با ايمني زمين را تغيير داد


خطرات ورود يك خرده سياره به اتمسفر زمين

دكتر كنگي با بيان اين كه ورود خرده سيارات به اتمسفر زمين خطرات بسياري به همراه دارد، مي گويد: ورود خرده سياره اي با قطر ١٠كيلومتر و سرعت ١٠٠هزار كيلومتر در ساعت به اتمسفر زمين، تندبادي ايجاد مي كند كه تا شعاع ٥٠٠كيلومتر را به طور كامل ويران مي كند. اين تندباد امواج سهمگيني در اقيانوس ايجاد مي كند. وي اضافه مي كند: انفجار حاصل از اين برخورد، با فعال شدن آتشفشان هاي محلي نيز همراه است و تريليون ها تن گردو غبار، گاز، آب و بخار در اتمسفر زمين پراكنده مي شود، اين مواد كاهش درجه حرارت زمين را به دنبال دارد و از سوي ديگر تغيير درصد گازهاي تشكيل دهنده اتمسفر و ريزش باران هاي اسيدي را به دنبال خواهد داشت كه نتيجه آن نابودي جنگل ها و انقراض موجودات دريايي خواهد بود


دلايل برخورد اجرام آسماني با زمين

به گفته دكتر كنگي، طي سال هاي اخير انديشه برخورد اجرام آسماني با زمين كه تهديد حيات را به دنبال دارد، ذهن دانشمندان را به خود مشغول كرده است. اين نگرش جديد پس از دريافت جايزه نوبل فيزيك سال ١٩٨٠توسط لويس آلوارز آغاز شد. وي ادامه مي دهد: طي سال هاي اخير اكتشافات فضايي و ارسال تصاوير دقيق توسط فضاپيماها، امكان بازسازي حركات مداري اجرام آسماني را براي ستاره شناسان فراهم كرده است. در اين ميان تقاطع مدار حركتي شهاب سنگ ها با مدار حركتي زمين، برخوردهاي اجتناب ناپذيري را در دوره هاي زماني خاص به وجود مي آورد. بنابراين در منظومه شمسي شهاب سنگ ها و خرده سيارات زيادي است كه امكان دارد با زمين برخورد كند. اين خرده سيارات طي دوره هاي زماني ثابت از نزديكي زمين عبور مي كنند و تحت تاثير جاذبه زمين تغيير اندكي در مسير حركتشان به وجود مي آيد و اين تغييرات احتمال برخورد خرده سياره را با زمين افزايش مي دهد. وي خاطرنشان مي كند: درحال حاضر مراكز تحقيقاتي ، برنامه حركتي اجرام آسماني تهديدكننده زمين را تا ١٠٠سال آينده مشخص كرده اند

در اين طرح اجرام آسماني كه در طول مسير حركت خود از فاصله كمتر از ٧ميليون و٤٨٠هزار كيلومتري زمين عبور كنند و قطر آن ها بزرگتر از ١٥٠متر باشد به عنوان يك مورد خطرآفرين براي زمين به حساب مي آيند

البته اين به معني برخورد قطعي جرم آسماني با زمين نيست بلكه چنين اجرام آسماني تحت بررسي قرار مي گيرند و با انجام مشاهدات مداري و به روزكردن اطلاعات جديد، در جريان نزديك شدن آن ها به زمين احتمال برخورد آن ها پيش بيني مي شود. به عنوان مثال احتمال برخورد شهاب سنگ MN4٢٠٠٤ با قطر ٤٠٠متر در ١٣آوريل سال ٢٠٢٩ با زمين زياد است و برخورد اين شهاب سنگ با زمين مي تواند خسارات زيادي به همراه داشته باشد


وظيفه مراكز حفاظت فضايي چيست؟

به گفته اين مريخ شناس، شكل گيري مراكز حفاظت فضايي حاصل نگراني هاي بين المللي در مورد برخورد شهاب سنگ ها با زمين بوده است. به طور نمونه مركز اطلاعات «Spaceguard» انگلستان در ژانويه سال ٢٠٠٠ به منظور نگهباني و كنترل خطرات نزديك به زمين تاسيس شد. در اين مركز تعدادي از ستاره شناسان و فيزيك دانان فضايي به كمك تجهيزات پيشرفته حركات اجرام آسماني و احتمال برخورد آن ها با زمين را به طور دقيق كنترل مي كنند. موضوع احتمال برخورد شهاب سنگ «MN4» از همين موارد است

دانشمندان به دنبال پناهگاه حيات

به طور كلي اكتشافات فضايي دشواري هاي بسياري را به همراه دارد. اما بايد توجه داشت كه كشف ناشناخته ها و تمايل به دسترسي به ناممكن ها، بخشي از فطرت و طبيعت بشر است. نظري كوتاه به تحولات تكنولوژيكي طي ١٠٠سال اخير نشان مي دهد كه بسياري از ناممكن هاي گذشته ، امروزه تحقق يافته است. در شرايط كنوني و در ميان سيارات منظومه شمسي، مريخ به دليل تشابه بسيار زياد با زمين، بيشتر از ساير سيارات موردتوجه بوده و به عنوان دومين پناهگاه حيات در نظر گرفته شده است. بنابراين امروزه يكي از روياهاي شيرين انسان امكان سكونت در سياره مريخ است. ترديدي نيست كه استقرار شهرهاي فضايي روي سياره سرخ، گذشته از فراهم كردن امكان اكتشافات دقيق، پناهگاه مناسبي نيز براي حيات در شرايط بحراني آينده خواهد بود. براي دستيابي به اين روياي شگفت انگيز آگاهي از چگونگي حفظ سلامت، روش تامين نيازهاي اوليه و شرايط سكونت طولاني مدت انسان روي سياره مريخ، نقشي اساسي در پيشبرد اين طرح فضايي دارد. درحال حاضر مراكز تحقيقاتي بين المللي درحال طراحي شهرهاي مريخي آلفا، بتا و كانيون سيتي روي سطح اين سياره هستند